Hydref 23, 2025
Pedwar brawd yn eu harddegau gwych yn codi £3,000 ar ôl diagnosis o ganser y fron i’w mam

Ymatebodd pedwar brawd yn eu harddegau yn wych ar ôl cael eu calonnau wedi torri pan rannodd eu mam y newyddion ofnadwy ei bod hi’n dioddef o ganser.
Roedd y brodyr eisiau gwneud rhywbeth i ddiolch i’r bobl a’i helpodd ac aethant ymlaen i godi £3,000 ar gyfer dau wasanaeth arbenigol yn Ysbyty Singleton.
Mae’r brif ddelwedd uchod yn dangos Meinir a’i meibion Iestyn, Lewis, Rhys ac Ioan gyda nyrsys staff yr Uned Ddydd Cemotherapi Anna Boughey, Deb Carmichael a Bethan Daniels.
Roedd y fam sengl Meinir Morgan, o Birchgrove, ar wyliau yn Florida gyda’i phedwar mab y llynedd pan ddarganfu lwmp yn ei bron.
“Ar ôl i ni ddod adref es i at fy meddyg teulu ac o fewn dau ddiwrnod cefais fy ngweld yn yr Uned Gofal y Fron yn Singleton,” meddai.

“Dywedon nhw wrtha’ i eu bod nhw’n 95 y cant yn sicr mai canser y fron ydoedd. Yn ystod mis Tachwedd es i drwy lawer o brofion a sganiau ac yna cefais ddiagnosis ffurfiol o ganser HER2+.
“Arhosais nes i mi gael fy nghynllun triniaeth yr wythnos cyn y Nadolig cyn dweud wrth y bechgyn.
“Roedd cael cynllun yn golygu y gallwn i amlinellu’n union beth oedd i ddod yn hytrach na dim ond dweud wrthyn nhw am y newyddion drwg ym mis Tachwedd heb unrhyw gynlluniau na dyddiadau ar gyfer unrhyw beth oedd yn digwydd.
“Diwrnod gwaethaf fy mywyd oedd o. Torrais i bedwar calon y diwrnod hwnnw. Fel mam sengl a’u hunig beth cyson, i mi gael canser, dinistriodd eu byd. Roedd yn newyddion ofnadwy iddyn nhw orfod delio gyda.”
Dechreuodd Meinir ei thriniaeth ar Ddydd Calan, gyda phedwar mis o gemotherapi ac yna llawdriniaeth a radiotherapi.
Dechreuodd hefyd gwrs blwyddyn o imiwnotherapi ym mis Ionawr a bydd ar feddyginiaeth hirdymor am o leiaf y 10 mlynedd nesaf.
“Roedd cemotherapi yn anodd, ac fe ges i fy ysbyty ddwywaith o’i herwydd,” meddai Meinir. “Roedd mor anodd i’r bechgyn fy ngweld mor sâl. Collais fy ngwallt, ond fe wnaethon ni ei wneud yn ysgafn gyda llawer o jôcs am wigiau a lliwiau a steiliau.”
Ni arhosodd y brodyr Lewis, 18 oed, Rhys, 17 oed, Ioan, 15 oed, ac Iestyn, 13 oed, yn hir cyn penderfynu y byddent yn codi arian.
“Roedd bron yn syth,” meddai Lewis. “Roedden ni’n meddwl, mae’n rhaid i ni barhau. Mae’n rhaid i ni wneud ein gorau i gefnogi ein mam.
“Roedden ni’n meddwl mai’r ffordd orau o wneud hynny oedd codi arian i’r bobl oedd yn gofalu amdani ac yn sicrhau ei bod hi’n cael y driniaeth gywir ac yn ei chael hi’n gyflym.”
Gyda chefnogaeth eu hysgol, Ysgol Gyfun Gymraeg Bryn Tawe, cynhalion nhw werthiant cacennau. Hefyd, cynhalion nhw ddigwyddiad 5k Ras am Fywyd Ymchwil Canser a chynnal te prynhawn gydag un o ffrindiau eu mam.
Ar ben hyn i gyd fe wnaethon nhw sefydlu tudalen JustGiving. Mae Meinir yn cofio sut roedd Lewis yn poeni y byddai gosod £500 fel eu targed yn eu gwneud yn edrych yn ffôl pe byddent yn methu â chodi cymaint â hynny.
Ond doedd dim angen iddyn nhw boeni oherwydd fe wnaethon nhw lwyddo’n llwyr, gan godi cyfanswm o £3,150.
Mae’r teulu bellach wedi ymweld ag Ysbyty Singleton i drosglwyddo sieciau am £1,500 yr un i’r Uned Ddydd Cemotherapi a’r Uned Gofal y Fron. Bydd y £150 sy’n weddill yn cael ei roi i Ymchwil Canser y DU.
Dywedodd Meinir ei bod hi’n hynod falch o’i meibion. “Dw i wastad wedi bod, ond mae hwn yn lefel arall,” ychwanegodd. “Pan oedden nhw’n wynebu’r newyddion gwaethaf ac yn ofni beth oedd gan y dyfodol i’w gynnig, fe benderfynon nhw fod hwn yn ffocws cadarnhaol iddyn nhw, tra hefyd yn sefyll arholiadau Lefel A a TGAU.
“Mae wedi bod yn flwyddyn heriol iawn, ond maen nhw wedi bod yn wych ac wedi’u hamgylchynu gan ffrindiau gwych a chefnogaeth gan yr ysgol. Diolch i bawb sydd wedi’u cefnogi yn y codi arian ac i ni fel teulu.”
Dywedodd swyddog elusen cymorth cymunedol Elusen Iechyd Bae Abertawe, Cathy Stevens: “Rydym wrth ein bodd gyda’r ymdrech anhygoel y mae’r bechgyn wedi’i rhoi i mewn i’w gwaith codi arian – ac edrychwch ar y canlyniad.